SAP MM01 Ekranı Nedir? Malzeme Oluşturma İşlemi Nasıl Yapılır?

SAP sisteminde malzeme ile ilgili her şeyin başlangıç noktası MM01 işlem kodudur. Kısaca MM01, yeni bir malzeme ana verisi oluşturmak için kullanılan bir ekrandır. SAP’nin Materials Management (MM) modülünde, tedarik zincirinin sağlıklı ilerlemesi için malzemelerin doğru tanımlanması çok önemlidir. İşte bu tanımlama süreci MM01 ile başlar.

Bir üretim ya da satış şirketini düşünelim; sisteme tanımlanmayan bir malzeme ne satın alınabilir, ne depolanabilir, ne de satılabilir. Dolayısıyla MM01, SAP’nin kalbinde duran en temel adımlardan biridir.

Bir üretim firması yeni bir hammaddeyi sisteme tanımlamak istiyor. Bunun için kullanıcı MM01 kodunu çalıştırır ve “Hammadde” malzeme tipini seçer. Temel verilerde malzemenin adı, ölçü birimi ve ağırlığı girilir; satın alma görünümünde ise ilgili tedarikçi bilgileri eklenir. Depolama yeri ve fabrika organizasyon verileri tanımlandıktan sonra kayıt işlemi yapılır. Böylece hammadde artık satın alma siparişlerinde kullanılabilir, depoya girişi yapılabilir ve stok takibine dahil edilir.

MM01 ekranı üzerinden yeni bir malzeme numarası açılır ve bu malzemeye ait tüm bilgiler sisteme kaydedilir. Bu bilgiler sadece malzemenin adı ya da ölçü birimi gibi temel alanlarla sınırlı değildir.

Kullanıcı, MM01 üzerinden şunları yapabilir:

• Malzemeye ait sektörü ve malzeme tipini belirler.

• Malzeme için gerekli görünümleri seçer (örneğin Satın Alma, Satış, Depolama, Muhasebe).

• Malzemenin temel özelliklerini girer: ölçü birimi, ağırlığı, açıklaması, mal grubu.

• İhtiyaç varsa fiyatlandırma, stok yönetimi ve tedarikçi bilgilerini ekler.

Yani kısaca MM01, malzemenin şirketin tüm süreçlerine entegre olmasını sağlayan bir kapı gibidir.

MM01 kullanım adımları aslında oldukça düzenli bir süreçtir. Öncelikle MM01 kodu çalıştırılarak malzeme oluşturma ekranı açılır. Burada malzeme numarası ya manuel olarak girilir ya da sistem tarafından otomatik atanır. Ardından malzemenin hangi endüstride kullanılacağı ve malzeme tipi seçilir. Sonraki adımda, Temel Veri, Satın Alma, Satış, Depolama veya Muhasebe gibi ihtiyaç duyulan görünümler işaretlenir ve organizasyon verileri (fabrika, depo, satış organizasyonu) doldurulur. Malzemenin temel ve teknik bilgileri girildikten sonra kayıt işlemi tamamlanır ve malzeme SAP sisteminde aktif hale gelir. Burada küçük ama önemli bir ipucu da şudur: Eğer “Ön Ayarlar” seçeneği kullanılırsa, seçilen görünümler bir sonraki girişte otomatik olarak karşınıza gelir.

MM01 kullanım adımları aslında adım adım ilerleyen, düzenli bir süreçtir

1. MM01 kodu çalıştırılır

2.Malzeme numarası girilir ya da otomatik oluşturma seçilir.

3.Endüstri sektörü ve malzeme türü seçilir.

4.Oluşturulacak görünümler belirlenir (örneğin, Temel Veri 1, Satın Alma, Satış, Depolama vb.).

Burada önemli bir ipucu: Eğer “Ön Ayarlar” seçeneği kullanılırsa, seçilen görünümler bir sonraki girişte otomatik olarak açılır.

Üretim yeri, depo yönetimi, muhasebe1, muhasebe2, maliyet hesaplaması1, maliyet hesaplaması 2 gibi alanlar da işaretlenerek malzemenin ilgili alanlardaki görünümleri açılmış olur.

5.Organizasyon verileri Üretim,depo yeri satış organizasyonu dağıtım kanalı depo numarası depolama türü gibi bilgileri girilir.

Temel Veriler 1 ekranında öncelikle malzemenin tanımı girilir. Ardından malzemenin hangi ölçü birimiyle takip edileceği Temel Ölçü Birimi alanına yazılır. Malzemenin ait olduğu kategori ya da sınıf ise Mal Grubu alanından seçilir. Gerektiğinde brüt ağırlık gibi ek bilgiler de bu ekranda doldurulabilir. Zorunlu alanlar tamamlandıktan sonra ise sistem, Enter tuşuna basıldığında otomatik olarak Temel Veriler 2 ekranına geçiş yapar.

Temel Veriler 2 alanında ise malzemenin ek bilgileri ve detaylı özellikleri girilir.

SD1 (Satış Organizasyonu Verileri 1) ekranı, malzemenin satış süreçlerinde kullanılabilmesi için gerekli temel bilgilerin tanımlandığı bölümdür. Burada girilen veriler sayesinde malzeme, satış organizasyonu altında doğru şekilde sınıflandırılır ve fiyatlandırma, sipariş girişi gibi adımlarda sorunsuz kullanılır.

Bu ekranda en sık kullanılan alanlar şunlardır:

• Temel Ölçü Birimi: Malzemenin hangi birimle takip edileceği (ör. Adet, Kg, Litre). Satış siparişlerinde ve faturalarda bu birim esas alınır.

• Mal Grubu: Malzemenin bağlı olduğu kategori veya ürün sınıfı. Örneğin otomotiv sektöründe “10 – Otomobil” seçilebilir. Bu alan raporlama ve analizlerde kolaylık sağlar.

• Bölüm / Sektör Bilgisi: Malzemenin satış organizasyonu içinde hangi iş alanına bağlı olduğunu gösterir.

• Geçerlilik Başlangıcı: Malzemenin satışta kullanılmaya başlanacağı tarih girilebilir.

📌Not: SD1 görünümünde doğru mal grubu ve ölçü birimi seçilmezse, malzeme satış belgelerinde yanlış raporlanabilir veya fiyatlandırma hataları yaşanabilir. Bu nedenle bu alanların özenle doldurulması gerekir.

SD2 görünümünde malzemenin satış belgelerinde nasıl kullanılacağını belirleyen sınıflandırma yapılır. Burada en önemli alan Genel Kalem Tipi Grubudur. Örneğin “NORM” değeri, malzemenin standart kalem olarak satış siparişlerinde yer alacağını gösterir.

SD: Genel ÜY görünümü açıldığında malzemenin genel satış ve üretim yeri verileri girilir. Bu ekrandaki zorunlu alanlar doldurulduktan sonra enter ile bir sonraki görünüme geçilir.

Satınalma görünümü açıldığında malzemenin satın alma süreçlerinde kullanılacak veriler tanımlanır. Bu ekranda malzeme grubu, satınalma grubu, teslimat toleransları ve üretici bilgileri gibi alanlar doldurulur. Gerekli alanlar tamamlandıktan sonra enter ile bir sonraki görünüme geçilir.

Bu görünümde, malzemenin üretim yeri (Plant) ve depo yeri (Storage Location) bazındaki tanımlamaları yapılır.

Malzemenin üretim yerinde nasıl yönetileceği, hangi depolarda saklanacağı ve stoklama koşulları gibi bilgiler bu ekrandan girilir.

Ayrıca bu görünümde;

Temel ölçü birimi, çıkış ölçü birimi, depo adresi gibi temel alanlar,

Sıcaklık koşulları, parti yönetimi, etiketleme türü gibi lojistik detaylar,

Raf ömrü, depo yüzdesi, segmentasyon gibi stok yönetimi verileri tanımlanabilir.

Bu bilgiler, malzemenin üretim ve depolama süreçlerinde doğru şekilde planlanması ve izlenmesi için gereklidir.

Bu görünümde, malzemenin ağırlık, hacim ve boyut bilgileri gibi fiziksel özellikleri tanımlanır.

Ayrıca malzemenin üretim yeri bazında genel parametreleri bu ekrandan belirlenir.

Görünüm üzerinde;Brüt ve net ağırlık, ağırlık birimi, hacim ve hacim birimi gibi lojistik veriler,Seri numarası profili, depolama profili, lojistik işlem grubu, kâr profili ve dağıtım profili gibi üretim yeri parametreleri, KAT tipi ve KAT ilişkisi gibi özel stok yönetimi tanımlamaları yapılabilir.

Bu alanlar, malzemenin üretim yerinde fiziksel özellikleriyle birlikte nasıl yönetileceğini ve hangi depolama kurallarına tabi olduğunu belirlemek için kullanılır.

Depo Yönetimi 1 görünümünde, malzemenin depo yönetimi (Warehouse Management) kapsamında kullanılacak temel bilgileri tanımlanır.

Bu ekran, malzemenin üretim yeri bazında depo yönetimi süreçlerine dahil edilmesini sağlar.

Görünümde; Temel ölçü birimi ve çıkış ölçü birimi, Tehlikeli madde numarası, brüt ağırlık ve hacim gibi fiziksel özellikler, Parti yönetimi ve onaylı parti kayıt girişi gerekliliği gibi kontrol alanları tanımlanabilir.

Bu bilgiler, malzemenin depolama, taşıma ve stok kontrol süreçlerinin depo yönetimi modülü (WM) içinde doğru şekilde yürütülmesini sağlar.

Depo Yönetimi 2 görünümü açılır ve gerekli alanlar kontrol edilerek geçilir.Bu görünüm, depo yönetimiyle ilgili ek bilgilerin tanımlandığı ekrandır.

Muhasebe 1 görünümü açılır ve malzemenin değerleme sınıfı, fiyat tipi ve para birimi gibi muhasebe ile ilgili temel bilgiler girilerek geçilir.
Bu görünüm, malzemenin finansal değerleme kayıtlarının oluşturulmasını sağlar.

Muhasebe 2 görünümü açılır ve vergi amaçlı fiyatlar ile ticari fiyat bilgilerinin yer aldığı alanlar kontrol edilerek geçilir.
Bu görünüm, malzemenin muhasebe değerleme ve fiyatlandırma detaylarını gösterir.

Mly.hspl.1 görünümü açılır ve üretim maliyetlendirme ile ilgili temel alanlar kontrol edilerek geçilir.
Bu görünümde, malzemenin maliyet merkezi, kaynak grubu ve planlama verileri tanımlanır.

6. Tüm görünümler doldurulduktan sonra Enter tuşuna basılır ve malzeme kaydı tamamlanır.

SE16N işlem kodu üzerinden MARA tablosuna giderek oluşturduğumuz malzemeyi inceleyelim ve hangi görünümlerin oluşturulduğunu kontrol edelim.

Se16n yazarak tablo genel görünüme gidebiliriz.

Tablo adı alanına “MARA” yazılarak Enter tuşuna basılır.
Açılan ekranda malzeme numarası alanına az önce oluşturduğumuz TESTMALZEME1 kodu girilir.
Ardından F8 tuşuna basılarak TESTMALZEME1 malzemesine ait detay bilgilere ulaşılır.

Durum alanında, malzemenin temel veriler, satınalma, muhasebe gibi hangi görünümlerinin oluşturulduğu bilgisi yer alır.

KVELSBG gibi alanların ne anlama geldiğini öğrenmek için, ilgili alan seçilerek F1 tuşuna basılır.

Böylece alanın tanımı ve kullanım amacı yardım penceresi üzerinden aşağıdaki gibi görüntülenebilir.

Görüldüğü üzere, bakım durumu alanındaki her bir harf, malzeme ana verisinde tanımlı belirli bir görünümü ifade etmektedir.

Örneğin:

• A → İş planlama (Work scheduling)

• B → Muhasebe (Accounting)

• E → Satınalma (Purchasing)

• L → Depolama (Storage)

• V → Satış (Sales)

• X → Tesis stokları (Plant stocks)

Bu tablo sayesinde, malzemenin hangi departmanlarda oluşturulduğu veya güncellendiği kolayca takip edilebilir.

Eğer malzemenin hangi üretim yerlerinde genişletildiğini görmek istersek, MARC tablosuna gidilerek MATNR (Malzeme Numarası) alanına ilgili malzeme numarası girilir.
Bu tablo üzerinden, malzemenin hangi üretim yerlerinde tanımlandığı ve üretim yeri bazında taşıdığı bilgiler görüntülenebilir.

Benzer şekilde, malzemenin hangi depolarda stoğu bulunduğunu görmek için MARD tablosuna gidilerek MATNR alanına aynı malzeme numarası girilir.
Böylece, malzemenin depo bazında stok bilgileri ve mevcut miktarları görüntülenebilir.